Źle wychowane, niegrzeczne, agresywne – taką krzywdzącą „łatkę” otrzymują niekiedy dzieci z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej. Tymczasem ADHD jest terminem medycznym, który coraz częściej pojawia się w uczniowskich opiniach wydawanych przez poradnie psychologiczno – pedagogiczne. Jak pomóc dziecku z ADHD w domu?
Zespół nadpobudliwości psychoruchowej
ADHD odnotowane zostało w ICD-10 (Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób) jako zaburzenia hiperkinetyczne. W Polsce określany jest jako zespół nadpobudliwości psychoruchowej, który przejawia się w trzech sferach: zaburzeń koncentracji i uwagi, nadruchliwości oraz impulsywności.
Dysponując diagnozą o zespole nadpobudliwości psychoruchowej u dziecka (a nie tylko własnymi podejrzeniami) rodzice mogą czynnie włączyć się w terapię swojej pociechy. Od ich postawy – konsekwencji w przestrzeganiu zasad, ale także zrozumienia dla problemów dziecka i jego akceptacji, zależy bardzo wiele.
Jak rozładować nadruchliwość dziecka?
Dziecko z ADHD jest impulsywne i ma niespożyte pokłady energii – to jednak coś więcej niż ognisty temperament. Nadpobudliwemu uczniowi trudno wysiedzieć w szkolnej ławce, a nad swoją nadruchliwością nie jest w stanie zapanować: to najważniejsze, o czym powinni wiedzieć rodzice i wychowawcy. Uwzględniwszy ten fakt, należy stworzyć dziecku takie warunki, aby nadmiar energii nie przerodził się w zachowania destrukcyjne, społecznie nieakceptowalne.
Skutecznym sposobem na poradzenie z małym (i nieco większym) wiercipiętą jest sport. Wysiłek fizyczny może nie tylko zaspokoić nieustanną potrzebę ruchu, ale pomóc rozładować kłębiące się w dziecku emocje. Świetnie, jeśli pociecha zainteresuje się jakąś konkretną dyscypliną sportu – regularne treningi mogą stać się dodatkowo „szkołą charakteru”. Oprócz tego pozwalajmy „wyszaleć się” na rowerze czy podczas zwykłego biegania po podwórku. W czasie domowych czynności (odrabiania lekcji, sprzątania) zgadzajmy się na małe, ruchowe przerywniki.
Sposoby na problemy z koncentracją
Dekoncentracja i nieuwaga to problem, który potrafi znacząco zaważyć na szkolnych ocenach dziecka. Uczeń z ADHD potrzebuje pomocy i kontroli podczas odrabiania lekcji czy nauki w domu. Przerywanie i nie kończenie rozpoczętych zadań, wykonywanie ich chaotycznie, popełnianie błędów nie tyle z braku wiedzy, ile z powodu niedostatecznego skupienia, to najczęstsze problemy dzieci z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej.
Pomoc rodziców powinna polegać w pierwszej kolejności na stworzeniu odpowiednich warunków do pracy. Należy zminimalizować wszelkie „rozpraszacze”; sprawdźmy więc, czy pokój dziecka jest uprzątnięty, telewizor czy komputer wyłączone, a na biurku leżą tylko niezbędne przedmioty. Pomóżmy rozplanować zadania do wykonania, pilnujmy czasu, który jest na nie poświęcany, pozwalając na przerwy. Skontrolujmy, czy plecak jest odpowiednio spakowany na kolejny dzień. Utrwalajmy z dzieckiem wiedzę, poprzez zadawanie krótkich, konkretnych pytań do materiału.
Istotną kwestią jest motywowanie do pracy. Każde małe osiągnięcie powinno zostać pochwalone, co najważniejsze – z głębi serca. Można stosować drobne, spontaniczne nagrody lub nagrodzić wywiązanie się z wcześniej zwartej umowy. Przede wszystkim ważne jest dostrzeganie wszystkiego, co w dziecku dobre i co mu się udaje, a nie tylko trudności, jakie sprawia jego zachowanie.