Pierwsze miesiące i lata życia są kluczowe dla zmysłów malucha, który właśnie przy ich pomocy poznaje otaczający świat. Rolą rodziców jest pomaganie maluchowi w codziennej eksploracji rzeczywistości, a także symulowanie jego zmysłów i pobudzanie ich do pracy. Sprawdź, jak Twoje dziecko poznaje świat – od niemowlaka do dwulatka.
Poznanie siebie i najbliższego otoczenia – wiek 0-6 miesięcy
W pierwszych miesiącach życia maluszek bardzo instynktownie i odruchowo reaguje na otaczającą go rzeczywistość. Czym się to objawia? Odruchowym ssaniem kciuka przyłożonego do ust i zaciskaniu rączki, gdy tylko dotknie jakiegokolwiek przedmiotu. Początkowo chwyt jest niepewny, a dziecko nawet nie zdaje sobie sprawy z tego, co właściwie znajduje się w jego rączce. Dopiero po kilku miesiącach zaczyna rozpoznawać kształty, strukturę, a jego rączki są bardziej pewne siebie.
To także okres, kiedy maluch jest najbardziej zainteresowany własnym ciałem. Dlatego bierze do buzi rączki i stopy, stara się przewracać na boki i wymachuje rączkami przed swoją twarzą. Przydadzą się wszelkie grzechotki i gryzaki, które dodatkowo pomogą walczyć ze swędzącymi dziąsłami.
Malutkie dziecko niewiele jeszcze widzi (w odległości między 20 a 30cm), ale to, co może zobaczyć opiera się na silnych kontrastach. Dlatego ważne jest, by ewentualne zabawki były bardzo kolorowe (lub wyłącznie czarno-białe), o różnych kształtach i fakturach. Co jeszcze lubi maluch i co pomaga mu rozwijaniu zmysłów? To przede wszystkim zapach mamy, monotonne, ciche dźwięki (np. Szumisie), delikatny dotyk rodzica oraz ciepło ciała mamy.
Dziecko wie coraz więcej – wiek 7-12 miesięcy
Po 6. miesiącu życia maluch coraz śmielej i pewniej poznaje otoczenie, podnosi główkę, próbuje się samodzielnie przemieszczać. Dziecko ma pewny chwyt, rozróżnia swoje zabawki i interesuje się zasadą ich działania. W tym czasie świetnie sprawdzają się zabawki, które wydają jakieś dźwięki lub zaczynają świecić, gdy maluch je naciśnie. Niemowlę będzie próbowało powtórzyć usłyszany wcześniej dźwięk, więc będzie musiało nauczyć się precyzji i nieco sprytu. Maluchy pokochają także leżaczki-bujaczki z wiszącymi zabawkami, które mogą chwytać i miętosić.
Około 10. miesiąca życia maluch zaczyna raczkować, co jest efektem ogromnej ciekawości świata i chęci eksplorowania rzeczywistości samodzielnie. Zaczyna interesować się dosłownie wszystkim, a coraz to nowe zabawki stawia na równi z papierem toaletowym, kwiatami ozdobnymi czy gazetami rodziców.
Mały odkrywca świata – wiek 13-24 miesiące
Drugi rok życia dziecka jest bardzo intensywny dla jego rozwoju – zaczyna mówić, chodzić, a także rozpoznaje bez trudu, o czym rozmawiają rodzice. Możemy wtedy postawić na bardziej zaawansowane zabawki, które będą wydawały dźwięki uzależnione od tego, który przycisk maluch wybierze. Dobrym pomysłem są również zabawki edukacyjne polegające na dopasowywaniu elementów i zapamiętywaniu sekwencji i ułożenia przedmiotów (np. memo).
Dziecko zaczyna też naśladować rodziców, ale też wyraźnie zaznaczać swoją odrębność, wyrażając różne emocje – od niezadowolenia, złości po radość. Dobrze wtedy sięgać po dziecięce książeczki opowiadające maluchowi o otaczającym świecie.
