Niektóre zmiany są w naszym życiu nieuchronne, a jednak wielu dorosłych zwyczajnie się ich boi. Nic więc dziwnego, że i dzieci przeżywają wówczas wiele rozterek. Jak pomóc dziecku zmierzyć się z rewolucją w jego życiu?
Reakcje dzieci na zmiany
Są dzieci, które doskonale odnajdą się w nowej szkole, poradzą sobie z dłuższą nieobecnością rodzica, z miejsca zakochają się w nowonarodzonym bracie czy siostrze. Są i takie, które zmiany w życiu rodziny przypłacają emocjonalną huśtawką.
Problemy ze snem, kłopoty z koncentracją, bóle brzucha czy głowy to najczęściej pojawiające się u dzieci symptomy, że dzieje się coś złego. Niektóre z nich nową sytuację w życiu odreagowują wybuchami złości czy nawet agresji.
Bywa również, że dziecko zamyka się w sobie i izoluje od otoczenia. Szczególnie starsze dzieci potrafią też tłumić w sobie negatywne emocje, stwarzając przed dorosłymi pozory, że zmiany wcale tak głęboko ich nie dotykają. W okresie, gdy w życiu dziecka dzieje się coś nowego, warto pozostać czujnym – być może będzie potrzebowało naszego wsparcia.
Zmiany, na które można się przygotować
Jedną z dużych zmian w życiu dziecka, która musi nadejść nieubłaganie, ale też do której na szczęście można się przygotować dużo wcześniej, jest rozpoczęcie formalnej edukacji w przedszkolu. To moment, w którym obok najważniejszego punktu odniesienia dziecka – rodziny, pojawia się środowisko rówieśnicze i inni dorośli. Obecnie niemal wszystkie przedszkola organizują dla nowych uczniów spotkania adaptacyjne. Warto z nich skorzystać, aby dziecko zobaczyło miejsce i ludzi, z którymi będzie spędzało tak dużo czasu. Nic nie zastąpi jednak poważnej rozmowy.
Wytłumaczmy dziecku, jak odtąd będzie wyglądał jego dzień. Przedstawmy przedszkole w dobrym świetle, stwórzmy maluchowi wizję wspaniałej, nowej przygody. Nie straszmy dziecka, ale też nie czarujmy, że będzie tam spędzało tylko chwilkę, a mama będzie mogła przybiec na każde jego zawołanie. Ważne, aby wywiązywać się z danych obietnic. Jeśli mówimy maluchowi, że będziemy odbierać go zawsze po podwieczorku – róbmy to. Świetnie sprawdzają się też wszelkiego rodzaju talizmany – opiekunowie dziecka: może być to ulubiona figurka czy stary miś. Pamiętajmy, że u małych dzieci okres adaptacyjny może potrwać długie tygodnie, a nawet miesiące. Jeśli jednak zbytnio się przedłuża, zwróćmy się po pomoc do specjalisty.
Nagłe zmiany w życiu dziecka
Niestety, nie wszystko w życiu możemy przewidzieć. Nieplanowana przeprowadzka jest jedną z nich. Im starsze dziecko, tym trudniej. To niestety prawda, że wyprowadzając się do innego miasta burzymy poukładany świat naszej pociechy.
Jeżeli mamy taką możliwość, wytłumaczmy dziecku (stosownie do wieku) powody naszej decyzji – wtedy poczuje, że dorośli nie ignorują go i być może łatwiej zaakceptuje nową sytuację. Namawiajmy do utrzymywania znajomości z przyjaciółmi i zachęcajmy do poznawania nowego środowiska. Czasem będziemy musieli w tym trochę pomóc, szczególnie, gdy dziecko jest młodsze. Zaprośmy do domu miłą koleżankę czy kolegę z nowej klasy, aby dziecko poczuło się pewniej. Zabierzmy je na osiedlowy plac zabaw, kręgle czy inne miejsce, w którym będzie miało możliwość zabawy z innymi dziećmi. Miejmy na uwadze, że dziecko ma prawo do negatywnych uczuć związanych z taką zmianą, jednak wracajmy szczególną uwagę na niepokojące symptomy.