Literatura dziecięca nie ma sobie równych i cały czas się rozwija, tworząc coraz ciekawsze i piękniejsze opowieści dla najmłodszych. Można znaleźć wiele rankingów najlepszych i najwspanialszych książek dla dzieci, a wiele tytułów wśród nich zawsze się powtarza. Przedstawiamy listę absolutnie najpiękniejszych i najbardziej wartościowych opowieści dla maluchów, które mogą stać się świetnym prezentem na zakończenie roku szkolnego, przedszkolnego lub po prostu początkiem przygody z literaturą.
„Baśnie” Hans Christian Andersen, wydawnictwo Media Rodzina
Chyba nikt nie ma najmniejszych wątpliwości, że „Baśnie” Hansa Christiana Andersena to klasyka opowieści dla dzieci na całym niemal globie. Jednak jeszcze ciekawsze jest to, że Andersen nie miał ambicji bycia pisarzem dla dzieci, a zaczynał jako poważny autor tekstów dla dorosłych, swoje dziecięce opowieści traktując nieco zdawkowo. Nie udało mu się to do końca, gdyż w naszej pamięci pozostał głównie autorem kilkudziesięciu najpiękniejszych baśni dla dzieci, z których najbardziej popularne to między innymi „Calineczka”, „Dziewczynka z zapałkami”, „Dzikie łabędzie”, „Głupi Jaś”, „Królowa Śniegu”, „Mała Syrenka”, „Nowe szaty cesarza” oraz „Świniopas”. Wszystkie one powstały w pierwszej połowie XIX wieku, ale nadal uważane są za klasykę baśni i wzruszają tak samo, mimo upływu wielu lat.
Fot. Depositphotos.com
„Baśnie” Andersena można czytać dzieciom w każdym wieku, ważne jedynie, by dopasować długość lektury do możliwości percepcyjnych dziecka. Te piękne opowieści w sposób niemal liryczny poruszają każdy aspekt życia człowieka – od miłości po nienawiść, od mądrości po skończoną głupotę, a nawet od przyjaźni po samotność. Jednocześnie korzystają ze świata magii, pobudzając wyobraźnię dzieci. Głównymi bohaterami bajek są przeważnie dzieci, które muszą zmagać się z różnymi przeciwnościami losu, wykazując się niemałą odwagą, sprytem oraz zaradnością.
Klasyczne wydanie „Baśni” Andersena z całą pewnością nie będzie zawierało wszystkich tytułów tego autora, dlatego warto kolekcjonować je wszystkie. My polecamy te, które wydane zostały w dużym formacie, z ciekawymi ilustracjami, gdyż takie tytuły należy zachowywać na pamiątkę, nawet z myślą o swoich potomnych.
„Dzieci z Bullerbyn” Astrid Lindgren, wydawnictwo Nasza Księgarnia
Astrid Lindgren to kolejny w naszym zestawieniu autor po Christiane Andersenie pochodzący ze Skandynawii! Pewnie mało osób zdaje sobie z tego sprawę, że w tym roku „Dzieci z Bullerbyn” Astrid Lindgren kończą aż 70 lat! W roku 1947 powstała bowiem pierwsza książka opowiadająca przygody szwedzkich dzieci mieszkających w osadzie Bullerbyn. Dlaczego po tylu latach opowieści te nadal są wznawiane przez wydawców i kochane przez dzieci na całym świecie?
Książka opowiada przezabawną, ale jednocześnie i pouczającą historię głównej bohaterki niespełna ośmioletniej Lisy, jej dwóch braci – starszego Lesse oraz młodszego Bosse, sąsiada z południowej zagrody, czyli ośmioletniego Olli oraz dwóch dziewczynek Anny i Britty. Dzieci mieszkają z dala od innych zabudowań, co powoduje, że wspólny czas spędzają zawsze razem, a piesze wyprawy do szkoły zamieniają się w prawdziwe przygody. Wszystkie wydarzenia w książce odbywają się na przestrzeni 3 lat, ale nie można powiedzieć, żeby było nudno! Dzieci wpadają na zabawne i urocze pomysły na to, jak urozmaić sobie wolny czas, płatają sobie różne niegroźne figle, ale też pomagają rodzicom opiekować się chorym dziadkiem, zwierzętami w zagrodzie i nie zapominają o obowiązkach szkolnych. Poza oczywistą historią zawartą w tej książce, odnajdziemy tam również naukę dotyczącą tego, jak ważna w życiu dzieci jest rodzina, autorytet starszych osób czy chociażby edukacja. Maluchy wykonują swoje obowiązki z uśmiechem, nawet wtedy, gdy wolałyby bawić się w ogródku czy biegać z ukochanymi zwierzętami. Duże znaczenie w tej opowieści ma także przyjaźń oraz przywiązanie do innych.
To nic dziwnego, że poza kolejnymi wydaniami książek „Dzieci z Bullerbyn” powstał i film, i słuchowisko, i kilka przedstawień teatralnych, nawet w Polsce. Mimo że lektura ma kilkaset stron, sięgają po nią nawet 6–7-letnie dzieci! Najnowsze wydanie książki to opracowanie wydawnictwa Nasza Księgarnia w klasycznym i najlepszym z możliwych przekładzie Ireny Szuch-Wyszomirskiej z ilustracjami Magdaleny Kozieł-Nowak. Duży format, elegancka oprawa aż proszą się o podarowanie „Dzieci z Bullerbyn” na prezent. A może i rodzice z chęcią wrócą do dziecięcych marzeń i lektur?
„Kubuś Puchatek” Alan Alexander Milne, wydawnictwo Nasza Księgarnia
Kubuś Puchatek również nie należy do najmłodszych bohaterów dziecięcych bajek i opowieści, gdyż pierwsza książka o tym żółciutkim miłośniku miodu ukazała się w latach 20-tych (dokładnie w 1926 roku). A kilka lat później wyszła jeszcze chyba ciekawsza opowieść, jaką była „Chatka Puchatka”. Bohaterowie tych książek są obecni w naszej świadomości do dziś, a zabawki przedstawiające głównego bohatera i jego przyjaciół: Prosiaczka, Tygryska, Kłapouchego, Królika, Sowę Przemądrzałą, Mamę Kangurzycę i Maleństwo można znaleźć w każdym sklepie z zabawkami dla najmłodszych. Są to również bohaterowie wielu adaptacji filmowych, animowanych oraz kolejnych opowieści ze Stumilowego Lasu, tworzonych przez pisarzy zainspirowanych ich historią.
Dzieci kochają Kubusia Puchatka, który mimo swych słabości i małego rozumku, jest bardzo uroczym zwierzątkiem o wielkim sercu dla swoich przyjaciół oraz otaczającego ich świata. Każda z postaci jest zupełnie inna, przedstawia inne cechy, a wydźwięk książki jest nieco filozoficzny, dlatego z jej mądrości mogą korzystać również dorośli. Zwierzęta zachowują się jak prawdziwi ludzie, ale jednocześnie blisko im do stereotypowych cech zwierzęcych, charakterystycznych dla danego gatunku. By opowieść została zrozumiała przez dziecko warto zaczekać z lekturą do 6–7. roku życia, ale gwarantujemy, że kto raz przeczyta o przygodach Kubusia Puchatka, będzie do nich wracał zawsze. Kto z nas w końcu nie pamięta przezabawnych i jednocześnie bardzo naiwnych i prawdziwych tekstów w stylu: „Im bardziej Puchatek zaglądał do środka, tym bardziej tam Prosiaczka nie było” czy „Jeśli spadniesz na kogoś, nie wystarczy powiedzieć, że nie chciałeś. W końcu ten ktoś też wcale nie chciał, żebyś na niego spadał”.
Wydań „Kubusia Puchatka” i „Chatki Puchatka” jest naprawdę bardzo dużo na rynku wydawniczym. My polecamy kolekcjonerskie wydanie, które przetrwa próbę czasu i będzie wspaniałą pamiątką dzieciństwa, w twardej oprawie i dużym formacie wydawnictwa Nasza Księgarnia. Szukajcie klasycznych ilustracji Ernesta H. Sheparda oraz najlepszego tłumaczenia w wykonaniu Ireny Tuwim. Udanej zabawy!
„Opowieści z Narnii”, Clive Staples Lewis, wydawnictwo Media Rodzina
„Opowieści z Narnii” to całkiem sporych rozmiarów cykl powieści fantasy dla dzieci i młodzieży, który potrafi wciągnąć każdego niemal czytelnika i zarazić pasją do czytania książek. C. S. Lewis napisał cały cykl powieści w latach 50-tych, który szybko stał się bestsellerem na całym świecie, a także został wykorzystany do adaptacji w świecie teatru, telewizji, radia oraz animacji dla dzieci. Pierwsza część serii nosi tytuł „Lew, czarownica i stara szafa”, a kolejne to: „Książę Kaspian”, „Podróż Wędrowca do Świtu”, „Srebrne krzesło”, „Koń i jego chłopiec”, „Siostrzeniec czarodzieja” oraz „Ostatnia bitwa”.
Czym cały świat urzekły te książki? Czworo rodzeństwa przez okrutną wojnę musi zamieszkać u nieznanego dotąd im wuja daleko od jakiejkolwiek cywilizacji, w wielkim domu, przypominającym zamczysko. Wuj ów jest bardzo tajemniczy, a dzieci od tej pory będą musiały podporządkować się serii nakazów i zakazów, jakie panują w jego domu, a są sprzeczne z ideą dzieciństwa (nie wolno biegać, bawić się, głośno śmiać itp.). Jednak przez zupełny przypadek odnajdują wejście przez szafę do innego wymiaru rzeczywistości, innego świata, jakim jest Narnia. Narnia jest światem magicznym, w którym zwierzęta mówią ludzkim językiem, władają królowie i królowe, istnieją magowie i prawdziwe potwory. Dzieci pomagają mieszkańcom tego świata w odwiecznej walce dobra ze złem, odkrywając w sobie coraz to nowe zdolności i siłę do walki. To prawdziwa przygoda na śmierć i życie!
Książki z serii to gratka dla starszych czytelników, głównie ze względu na stosunkowo rozbudowaną fabułę oraz niektóre groźne i przerażajcie dla kilkulatków sceny. Wobec tego polecamy je dzieciom powyżej 10. roku życia oraz wszystkim dorosłym, którzy chcieliby wrócić w świat dzieciństwa. Cała seria w nowym wydaniu to koszt około 60–70 zł lub nieco więcej, jeśli zdecydujemy się na druk w twardej oprawie.
„Baśnie tysiąca i jednej nocy”
„Baśnie tysiąca i jednej nocy” to cykl ponad 300 baśni, które znane są również pod tytułem „Księgi tysiąca i jednej nocy” lub „Tysiąc i jedna noc”. Opowieści te pochodzą ze świata arabskiego, a datowane są na IX i X wiek. Uznaje się je za jedne z najstarszych spisanych opowieści dla dzieci, a swoim pięknem i kolorytem urzekają ludzi nawet w XXI wieku.
Fot. Depositphotos.com
Większość opowieści zawartych w „Baśniach tysiąca i jednej nocy” zasadza się na wątku królowej Sherezady, króla Shahirjara oraz wydarzeniach związanych z sułtańskim dworem. Do najbardziej popularnych w naszym kręgu kulturowym opowieści należą te związane z latającym dywanem, Aladynem i jego cudowną lampą, Ali-Babą i czterdziestoma rozbójnikami czy chociażby Sindbadzie Żeglarzu. Za pomocą tych opowieści możemy razem z dziećmi przenieść się w orientalny klimat wschodu, wysłuchując opowieści o wyższych sferach w krajach arabskich. Ludzie w nim przejawiają niemalże wszelkie cechy ludzkie, a czasem trudno jednoznacznie ocenić, kto jest zły, a kto dobry. Z tego względu są to baśnie przeznaczone dla starszych dzieci, które mają już pewną lekkość w ocenie otaczającego świata, a jednocześnie nie boją się jego okrucieństwa.
Wydań „Baśni tysiąca i jednej nocy” na rynku wydawniczym jest nieporównanie wiele, jednak szczególnie polecamy te, które zawierają przekład w wykonaniu Bolesława Leśmiana, wybitnego poety i wielbiciela kultury arabskiej.
„Kicia Kocia” Anity Głowińskiej, wydawnictwo Media Rodzina
A teraz propozycja dla najmłodszych, z rodzimego rynku wydawniczego. Seria książek „Kicia Kocia” opowiada historię i przygody rezolutnej kotki oraz jej przyjaciół: Packa, Adelki i Julianka. Książek w serii jest kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt, a tematyka oscyluje wokół codziennego życia dziecka. „Kicia Kocia” przeznaczona jest dla dzieci już od 2. roku życia, a poza ciekawymi historiami próbuje maluchom wyjaśniać świat, edukuje je w zakresie odpowiedniego zachowania oraz bezpieczeństwa w różnych miejscach. Niektóre tytuły z serii to „Kicia Kocia na basenie”, „Kicia Kocia na placu zabaw”, „Kicia Kocia na rowerze”, „Kicia Kocia w pociągu”, „Kicia Kocia to moje!”, „Kicia Kocia nie może zasnąć” oraz „Kicia Kocia w przedszkolu”. Kicia Kocia i jej przyjaciele uczą się więc jeździć na rowerze, dzielić zabawkami z innymi, bawić z dziećmi czy chociażby przeżywają swoją pierwszą wizytę u lekarza lub burzę poza domem.
Bajki o Kici Kociej nie należą do najstarszych, gdyż wydawane są dopiero od kilku lat, ale za swój humor oraz nienachalny walor edukacyjny pokochali je i rodzice, i dzieciaki. Dodatkową zaletą jest wzmocniona okładka i strony książeczki, dzięki którym nie jest łatwo zniszczyć ją nawet najbardziej niesfornym i nieokiełznanym czytelnikom. Duże, wyraźne i bardzo kolorowe obrazki to idealna propozycja nawet dla małych dzieci, które z pewnością szybko nie znudzą się opowieściami. Co ciekawe, Anita Głowińska jest nie tylko autorką tekstów, ale i ilustracji, które przypominają kreską dziecięce rysunki. To dodatkowy element, który tak bardzo cieszy małe oko dziecka. Rodzicie ucieszą się pewnie z niewysokiej ceny książeczek z serii Kicia Kocia – kosztują one tylko od 7 do 10 zł!
O jej wartości może też świadczyć umieszczenie jej na polskiej Złotej Liście książek polecanych przez Fundację „Cała Polska czyta dzieciom”.