Do niedawna głównym wyznacznikiem prawidłowego rozwoju dziecka były dane dotyczącego jego wagi oraz wzrostu wyrażone w centymetrach. Jednak wraz z postępami pediatrii, zostały wypracowane nowe wskaźniki, które pozwalają lekarzom oraz rodzicom określić, czy dziecko rośnie zgodnie z ustalonymi normami. Są to siatki centylowe.
Siatki centylowe – co to takiego?
Siatki centylowe to obiektywny sposób na badanie prawidłowego rozwoju malucha. Opierają się na czystej statystyce, ponieważ powstają w oparciu o dane statystyczne zebrane przez organizację WHO na całym świecie. Dane dotyczą tego, ile w danym wieku średnio ważą dzieci, ile mają centymetrów (również w obwodzie główki) czy chociażby, jaki mają wskaźnik BMI.
Metoda siatek centylowych pozwala na porównywanie rozwoju dziecka z danymi statystycznymi oraz monitorowanie przebiegu wzrostu wagi, wzrostu oraz obwodu głowy niemowlaka. Dzięki analizie danych możemy uzyskać krzywą rozwoju dziecka.
Podpowiadamy, jak zmierzyć dziecko?
Aby właściwie odczytać, a następnie zinterpretować dane, należy przede wszystkim dobrze zmierzyć dziecko. Dzięki dokładności unikniemy błędów oraz niepotrzebnych nerwów w przyszłości.
Mierzenie wzrostu dziecka należy podzielić na trzy etapy. Pierwszy to zmierzenie malucha od czubka głowy do bioder, następnie od bioder do kolana, a na końcu od kolana do boku stópki. Wyniki te należy zsumować i otrzymamy długość ciała dziecka.
Wśród rodzajów siatek centylowych jest także możliwość porównania wagi. Malutkie dziecko można spróbować zważyć na zwykłej wadzie kuchennej. Innym sposobem jest wykorzystanie tradycyjnej wagi – najpierw ważymy siebie, potem siebie z dzieckiem i różnicę stanowić będzie waga dziecka. Niezbędne jest jednakże ustalenie stałej pory ważenia oraz ważenie malucha zawsze na tej samej wadze.
Ważnym wskaźnikiem dla rodziców i lekarzy jest także obwód główki dziecka, który należy odmierzać przy pomocy giętkiego centymetra (najlepszy będzie ten krawiecki). Obwód mierzymy w najszerszym miejscu, powyżej uszu, na wysokości czoła.
Jak prawidłowo czytać siatki centylowe?
Siatki centylowe zbudowane są niczym tradycyjne wykresy. Na jednej osi znajduje się wiek dziecka, natomiast na drugiej aspekt rozwoju, który chcemy zbadać, czyli wzrost, waga, obwód główki, ramienia czy wskaźnik BMI. Na siatce oznaczone są kolejne linie – 97, 90, 75, 50, 25, 10, 3. Liczby te oznaczają właśnie centyle (tzw. kanały centylowe), przy czym 97 oznacza, że statystycznie 97% dzieci rozwija się taki sposób i analogicznie każdy kolejny wskaźnik oznacza odsetek maluchów. Cały obszar pomiędzy tymi kanałami to granice normy, a średni wynik dla dzieci oznacza linia o numerze 50.
Chcąc odnaleźć wymiary swojego dziecka na siatce centylowej należy poprowadzić dwie proste: jedną biegnącą od wieku niemowlaka, drugą od badanego aspektu rozwoju. Miejsce przecięcia tych linii to punkt określający stopień rozwoju naszego malucha. Pamiętajcie, że tworzone są oddzielne siatki centylowe dla dziewczynek, chłopców oraz wcześniaków.
Siatki centylowe możecie znaleźć u swojego lekarza pediatry, zazwyczaj znajdują się w książce zdrowia dziecka. Również sami możecie kontrolować rozwój malucha – na wielu stronach internetowych z kalkulatorami siatek centylowych.
